Bitpanda logo
Inwestowanie

Czym jest staking?

Poznaj nasz kompleksowy przewodnik, aby dowiedzieć się wszystkiego, co musisz wiedzieć o stakingu – od podstawowych mechanizmów, takich jak Proof of Stake (PoS) i Delegated Proof of Stake (DPoS), po ryzyka i perspektywy tego ekscytującego obszaru świata kryptowalut. Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz interesować się kryptowalutami, czy jesteś już doświadczonym inwestorem, ten artykuł dostarczy Ci wartościowych informacji i odpowiedzi na pytania, czym jest staking, jak działa i jakie ma znaczenie dla kryptowalut.

Four frosted glass cubes with visible coils inside, stacked on a dark cylindrical pedestal against a deep green background.
  • green check icon

    W sieci PoS konsensus osiągany jest przez walidatorów, którzy stakują swoje monety – uczestników wybieranych losowo, którzy potwierdzają prawdziwość i poprawność transakcji.

  • green check icon

    Aby zostać walidatorem, należy zdeponować określoną ilość waluty lub natywnego tokena danej sieci w portfelu połączonym z blockchainem.

  • green check icon

    Oryginalna koncepcja stakingu jest coraz częściej wdrażana przez aplikacje DeFi, które umożliwiają zainteresowanym osobom stakowanie monet i generowanie dodatkowych przychodów.


Czym jest staking?

Staking to fascynująca koncepcja w świecie kryptowalut, która wspiera funkcjonowanie sieci blockchain i umożliwia inwestorom osiąganie zysków z posiadanych aktywów cyfrowych.

Z definicji staking to proces w świecie kryptowalut, który pozwala uczestnikom sieci zdobywać nagrody za zablokowanie monet w portfelach. Te monety są następnie wykorzystywane do weryfikowania transakcji w sieci lub jako źródło płynności. Staking stosowany jest w sieciach opartych na algorytmie konsensusu Proof of Stake (PoS). W tym przypadku konsensus osiągany jest przez walidatorów (uczestników, którzy stakują swoje monety i zatwierdzają transakcje). Aby stać się walidatorem, należy zdeponować minimalną wymaganą ilość kryptowaluty używanej w danej sieci w swoim portfelu. Ten krok umożliwia uzyskiwanie nagród za stakowane aktywa.

Kiedy rozpoczyna się staking?

Proces stakingu rozpoczyna się w momencie, gdy walidatorzy skonfigurują swój klient i zapewnią, że ich ustawienia są bezpieczne i aktualne. Następnie są losowo wybierani przez algorytm do weryfikacji bloków transakcji.

Ponieważ walidatorzy mają bezpośredni interes w sukcesie sieci, staking sprzyja odpowiedzialnemu i bezpiecznemu funkcjonowaniu oraz stabilności blockchaina. Dodatkowo stakowany kapitał pełni funkcję depozytu zabezpieczającego, który może zostać utracony w przypadku nieuczciwego zachowania walidatora. Mechanizm ten wzmacnia ich zobowiązanie do działania zgodnie z interesem sieci – nieetyczne postępowanie może prowadzić do utraty depozytu.

Proof of Stake (PoS)

Sieć działająca w oparciu o algorytm Proof of Stake (PoS) uznawana jest za bardziej przyjazną dla środowiska alternatywę wobec Proof of Work, ponieważ zużywa znacznie mniej energii. W systemie PoS nagradzany nie jest najszybszy górnik, który rozwiązuje złożone obliczenia, ale walidator, który stakował określoną ilość tokenów i został wybrany losowo. Ta metoda wymaga znacznie mniejszej mocy obliczeniowej, ponieważ nie polega na energochłonnych operacjach wydobywczych. Dodatkowo długość i ilość stakowanych monet wpływają na wybór walidatora, co zwiększa sprawiedliwość i bezpieczeństwo systemu. Takie podejście maksymalizuje efektywność energetyczną i znacząco zmniejsza wpływ na środowisko w porównaniu z sieciami Proof of Work.

W sieci PoS użytkownicy mogą zablokować swoje tokeny w smart kontrakcie, aby stać się walidatorami. Walidatorzy dbają o to, by sieć była zawsze dostępna i aktualna, a żaden z uczestników nie nadużywał jej działania ani nie przejmował kontroli. Tokeny (często natywne) są stakowane, czyli „blokowane” w blockchainie danego projektu. Koncepcja stakingu kryptowalut jest podobna do lokaty terminowej w tradycyjnym banku, która pozwala na generowanie odsetek.

Delegated Proof of Stake (DPoS)

Sieci Delegated Proof of Stake (DPoS) dążą do demokratyzacji procesu PoS, wprowadzając dodatkowe zasady wyboru walidatorów. Ma to na celu zwiększenie szans na to, że uczestnicy posiadający niewielką liczbę stakowanych monet również zostaną wybrani do zatwierdzania nowych bloków. Walidatorzy nie są wybierani bezpośrednio przez wszystkich uczestników – każdy z nich otrzymuje prawa głosu proporcjonalne do liczby stakowanych monet i wybiera przedstawicieli, czyli tzw. świadków lub delegatów. W sieciach DPoS to świadkowie odpowiadają za walidację bloków, natomiast delegaci nadzorują działanie sieci, monitorują bezpieczeństwo, proponują zmiany oraz inicjują procesy zarządzania.

Jak działa staking?

Staking umożliwia posiadaczom kryptowalut zdobywanie nagród za zablokowanie swoich środków w dedykowanym portfelu. Działa to podobnie do tradycyjnego konta oszczędnościowego – zablokowane środki generują odsetki, dopóki pozostają na miejscu. Wielkość nagród ze stakingu zwykle zależy od tego, ile kryptowaluty zostanie zablokowane i na jak długo.

Aby rozpocząć staking, najpierw musisz skonfigurować odpowiedni portfel stakingowy dla danego projektu. Ważne jest, aby zrozumieć, że podczas stakingu monety są „delegowane”. Oznacza to, że pozostają w Twoim portfelu i nie są fizycznie przesyłane. Dzięki delegacji zachowujesz kontrolę nad swoimi aktywami, jednocześnie wspierając bezpieczeństwo sieci. Można to osiągnąć samodzielnie, uruchamiając własny węzeł walidatora, lub przechowując aktywa w portfelu dostawcy, takim jak Bitpanda.


Ważna informacja: Nigdy nie powinieneś przesyłać swoich monet do portfela, który do Ciebie nie należy. Jeśli projekt prosi Cię o przesłanie monet na inny adres portfela, to oszustwo – a Twoje monety zostaną bezpowrotnie utracone. Jeśli jednak chcesz stakować lub handlować z renomowanym i godnym zaufania dostawcą, takim jak Bitpanda, musisz przenieść swoje aktywa do portfela Bitpanda – nie musisz się martwić, ponieważ Twoje monety są tam bezpiecznie przechowywane.

Dlaczego staking jest potrzebny?

Skoro walidatorzy stakują swoje środki w sieci i generują dodatkowe przychody za zatwierdzanie bloków, logiczne jest, że są bardziej zainteresowani jej sukcesem niż sabotażem.

Coraz częściej zdecentralizowane aplikacje finansowe (DeFi), które oferują usługi oparte na technologii blockchain, wchodzą w obszar tradycyjnie zdominowany przez banki i inne scentralizowane instytucje finansowe. DeFi daje użytkownikom możliwość deponowania aktywów w pulach płynności, które udostępniają kapitał innym użytkownikom i generują dodatkowe przychody – podobnie jak odsetki w bankach tradycyjnych.

W społeczności kryptowalut staking zyskuje na znaczeniu, co wynika z rosnącej aktywności użytkowników – coraz więcej osób chce generować zyski ze swoich aktywów na platformach DeFi.

Czy wszystkie kryptowaluty można stakować?

Nie wszystkie kryptowaluty oferują możliwość stakingu. Ta funkcja jest zazwyczaj dostępna tylko dla walut opartych na algorytmie konsensusu Proof of Stake (PoS) lub podobnych mechanizmach. Monety oparte na Proof of Work (PoW), takie jak Bitcoin, nie mogą być stakowane, ponieważ walidacja transakcji i tworzenie bloków odbywa się poprzez mining.

Staking to funkcja wdrażana w różnych protokołach blockchain, która zwiększa bezpieczeństwo sieci i nagradza użytkowników za uczestnictwo w jej działaniu. Przykłady walut, które obsługują staking, to Ethereum 2.0, Cardano i Tezos. Użytkownicy mogą zdeponować swoje monety w kompatybilnym portfelu, aby uczestniczyć w walidacji bloków i zdobywać nagrody (staking rewards).

Każdy projekt blockchain definiuje własne zasady stakingu. Mogą one obejmować minimalną ilość monet, które należy stakować, oraz określony okres ich przetrzymywania. Istnieje również możliwość dołączenia do puli stakingowej, co ułatwia uczestnictwo osobom z mniejszą ilością monet i zwiększa szansę na regularne nagrody. Staking nie tylko pomaga zabezpieczać sieć, ale również sprzyja aktywnemu udziałowi społeczności.

Przykłady kryptowalut, które można stakować

  • Niedawne przejście na Ethereum 2.0 (ETH) oznacza, że inwestorzy mogą stakować swoje monety Ethereum, aby wspierać bezpieczeństwo i działanie sieci oraz zdobywać nagrody.

  • Posiadacze Cardano (ADA) mogą wspierać integralność sieci poprzez staking i otrzymywać nagrody w postaci ADA, co czyni tę walutę atrakcyjną dla inwestorów długoterminowych.

  • Tezos (XTZ) umożliwia użytkownikom udział w sieci jako „Bakers” – czyli aktywnych uczestników wspierających rozwój i bezpieczeństwo sieci poprzez staking.

  • Staking Polkadot (DOT) przyczynia się do bezpieczeństwa sieci, która dąży do interoperacyjności pomiędzy różnymi blockchainami.

  • Algorand (ALGO) oferuje efektywny system stakingowy w ramach mechanizmu Pure Proof of Stake, charakteryzujący się niskimi barierami wejścia.

Czy staking wiąże się z ryzykiem?

Staking to atrakcyjny sposób na osiąganie zysków z kryptowalut, ale niesie ze sobą również ryzyka. Jednym z głównych zagrożeń jest tzw. „ryzyko blokady” (lock-in risk). Oznacza to, że zablokowanych monet nie można handlować przez określony czas, co uniemożliwia reakcję na spadki cen.

Bezpieczeństwo platformy stakingowej jest również istotnym czynnikiem. Użytkownicy muszą mieć zaufanie, że ich depozyty są chronione przed atakami hakerskimi i kradzieżą. W przypadku naruszenia bezpieczeństwa stakowane aktywa mogą zostać utracone.

Kolejnym ryzykiem jest tzw. slashing, czyli utrata części stakowanych monet w przypadku naruszenia zasad przez walidatora. Z jednej strony mechanizm ten chroni interes sieci, ale z drugiej – może prowadzić do strat dla uczestników stakingu.

Warto też pamiętać o aspektach podatkowych. Dochody z stakingu mogą podlegać opodatkowaniu, a konkretne przepisy zależą od kraju i regionu.

Przyszłość stakingu w ekosystemie kryptowalut

Staking rozwija się dynamicznie i jest coraz częściej postrzegany jako przyjazna dla środowiska alternatywa wobec metod opartych na wydobyciu. Oprócz mniejszego wpływu na środowisko staking oferuje też większą szybkość, efektywność i skalowalność w porównaniu do blockchainów opartych na miningu. Procedury stakingowe prawdopodobnie staną się bardziej przyjazne dla użytkownika i dostępne dla szerszego grona inwestorów.

Szczególnie w zdecentralizowanych finansach (DeFi) staking będzie odgrywał coraz ważniejszą rolę, oferując inwestorom nowe sposoby efektywnego wykorzystania aktywów cyfrowych. Innowacje, takie jak staking międzyłańcuchowy (cross-chain staking), mogą dodatkowo zwiększyć elastyczność, umożliwiając staking aktywów na różnych blockchainach.

Wraz z postępującymi regulacjami i jaśniejszymi ramami prawnymi staking może stać się powszechną metodą inwestycyjną zarówno dla inwestorów prywatnych, jak i instytucjonalnych. To dodatkowo umocni jego znaczenie w całym ekosystemie kryptowalut, podkreślając korzyści w zakresie szybkości, efektywności i skalowalności dla szerszego wachlarza zastosowań.


Dowiedz się więcej o Bitpandzie

Bitpanda to Twoja przestrzeń, w której możesz budować pewność siebie i rozwijać umiejętności na każdym etapie swojej inwestycyjnej podróży. Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz, czy chcesz zagłębić się w strategie inwestycyjne – znajdziesz tu przewodniki, które pomogą Ci podejmować świadome decyzje.

Nie wiesz, od czego zacząć? Sprawdź te popularne artykuły:

FAQ

Najczęściej zadawane pytania dotyczące staking


Disclaimer

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie może być interpretowany jako oferta lub rekomendacja. Nie stanowi porady inwestycyjnej i nie może jej zastąpić.

Bitpanda nie udziela żadnych gwarancji ani zapewnień co do dokładności i kompletności jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie.

Inwestowanie wiąże się z ryzykiem. Użytkownik może stracić wszystkie zainwestowane środki.

Bitpanda logo
Bitpanda Technology Solutions
Pobierz aplikację